Quỹ mở là gì? Cách đầu tư quỹ mở tại Việt Nam

Ngoài các kênh đầu tư truyền thống như vàng, bất động sản, chứng khoán,...thì hiện nay kênh đầu tư vào các quỹ cũng đang dần trở nên phổ biến và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Trong đó đầu tư quỹ mở là một trong những hình thức đầu tư an toàn, mức lợi nhuận ổn định, mức độ rủi ro thấp cũng như phù hợp với cả những nhà đầu tư có kiến thức chuyên môn chưa vững. Vậy nếu bạn là nhà đầu tư đang quan tâm đến quỹ mở là gì và muốn tìm hiểu quỹ mở có an toàn không, có nên đầu tư quỹ mở không thì hãy theo dõi đến cuối bài viết này để có cho mình câu trả lời thỏa đáng nhé.

Qũy mở được định nghĩa là một loại quỹ đầu tư tập thể, được nhiều nhà đầu tư có chung mục tiêu đầu tư cùng góp vốn để hình thành nên quỹ. Hình thức đầu tư quỹ mở đối với nhà đầu tư là đầu tư gián tiếp. Các nhà đầu tư thay vì góp vốn trực tiếp vào các doanh nghiệp (tự đầu tư chứng khoán), họ sẽ góp vốn vào quỹ mở thông qua việc mua chứng chỉ quỹ do quỹ mở phát hành. 

So với hình thức tự đầu tư, nhà đầu tư khi muốn mua nhiều mã cổ phiếu thì sẽ phải giao dịch mua từng mã cổ phiếu một; thì đối với hình thức đầu tư quỹ mở, nhà đầu tư chỉ cần mua chứng chỉ quỹ do một quỹ đang sở hữu danh mục đầu tư có những mã cổ phiếu bạn muốn là được. Một hình thức đầu tư rất tiện lợi và tiết kiệm khá nhiều thời gian cũng như chi phí cho nhà đầu tư. 

Hơn nữa, quỹ mở tại Việt Nam có quy định định mức đầu tư khá thấp, chỉ từ 2 đến 3 triệu đồng nhà đầu tư đã có thể sở hữu những sản phẩm tài chính của quỹ mở. Ngoài ra, tỷ trọng các mã cổ phiếu thuộc danh mục đầu tư của quỹ mở đều đã được tối ưu bởi công ty quản lý quỹ nhằm đem lại lợi nhuận tối đa cũng như mức độ rủi ro thấp nhất. 

Còn đối với đầu tư chứng khoán truyền thống, thì tỷ trọng mỗi cổ phiếu trong danh mục thông thường được chia đều cho số vốn hoặc phân bổ một cách chưa tối ưu dẫn đến hiệu quả đầu tư không cao. Do đó, đầu tư quỹ mở là một lựa chọn mà nhà đầu tư không nên bỏ qua.

Quy trình hoạt động của quỹ mở

Qũy mở không quy định thời gian hoạt động cố định. Quy trình hoạt động của quỹ mở bắt đầu từ việc quỹ phát hành chứng chỉ quỹ ra công chúng. Việc phát hành và mua lại chứng chỉ quỹ của quỹ mở là không giới hạn. Giao dịch mua bán chứng chỉ quỹ của nhà đầu tư được thực hiện theo định kỳ và căn cứ vào giá trị tài sản ròng trên một chứng chỉ quỹ.

Việc mua bán chứng chỉ quỹ được nhà đầu tư thực hiện trực tiếp với công ty quản lý quỹ. 

Hoạt động của quỹ mở cho phép nhà đầu tư đa dạng hóa được danh mục đầu tư và giảm thiểu thấp nhất rủi ro về tài chính.

Các ưu điểm nổi trội của quỹ mở

Quỹ mở có rất nhiều ưu điểm, trong đó một số ưu điểm nổi trội nhất được kể đến ngay sau đây:

• Mang lại lợi nhuận cao cho nhà đầu tư trong dài hạn: Quỹ mở có thể đem lại lợi nhuận cao cho nhà đầu tư thông qua đầu tư cổ phiếu. Hơn nữa, việc đầu tư dài hạn giúp cho quỹ mở tránh được những rủi ro trong ngắn hạn trên thị trường chứng khoán.

• Năng lực quản lý chuyên nghiệp: Với đội ngũ chuyên gia tài chính dày dặn kinh nghiệm, am hiểu sâu rộng kiến thức thị trường, hoạt động quản lý quỹ diễn ra bài bản, chuyên nghiệp, tối ưu hơn rất nhiều so với phương pháp tự đầu tư truyền thống. 

• Tính linh hoạt cao: Khi thay đổi mục tiêu đầu tư, nhà đầu tư hoàn toàn có thể chuyển sang đầu tư quỹ khác.

• Tính thanh khoản cao: Nhà đầu tư cũng có thể dễ dàng rút lại một phần hoặc toàn bộ số vốn góp vào quỹ mở khi có nhu cầu. Như vậy giúp nhà đầu tư chủ động hơn với vốn của mình cũng như không bị lo lắng khi vốn của mình bị mắc kẹt vào một chứng khoán nào đó.

• Chi phí đầu tư thấp: Qũy mở cho phép các nhà đầu tư tham gia vào đa dạng ngành và lĩnh vực chỉ với số tiền rất nhỏ. 

• Tiết kiệm thời gian: Nhà đầu tư sẽ giảm được một lượng lớn thời gian dành cho việc phân tích thị trường, tìm kiếm cơ hội đầu tư khi lựa chọn đầu tư quỹ mở.

Trên đây là những ưu điểm nổi trội của đầu tư quỹ mở mà nhà đầu tư nên nắm được để cân nhắc cho mình quyết định đúng đắn.

Quỹ mở khác quỹ đóng như thế nào?

Khi tìm hiểu về quỹ mở sẽ có khái niệm quỹ đóng là một khái niệm liên quan mà bạn cần nắm được để phân biệt giữa 2 loại quỹ này với nhau. 

Trước tiên, quỹ đóng được hiểu là một loại quỹ chỉ phát hành chứng chỉ quỹ một lần duy nhất để huy động vốn và sẽ không thực hiện mua lại chứng chỉ quỹ khi nhà đầu tư muốn bán lại. Dựa vào đặc điểm này, để quỹ đóng tạo được tính thanh khoản thì sau khi hoàn thành việc huy động vốn, chứng chỉ quỹ của quỹ đóng sẽ được niêm yết trên thị trường chứng khoán. 

Sau đây là những khác biệt chủ yếu giữa quỹ mở và quỹ đóng mà nhà đầu tư cần biết:

• Về tính thanh khoản: Quỹ mở có tính thanh khoản cao hơn. Các tài sản đầu tư có tính thanh khoản đó là: trái phiếu và cổ phiếu niêm yết. Còn quỹ đóng có tính thanh khoản thấp hơn. Các tài sản đầu tư có thể là các tài sản có tính thanh khoản thấp hoặc ít thanh khoản. 

• Về tính ổn định của vốn: Quỹ mở luôn luôn phải dự trữ một khoản tiền mặt nhất định dùng cho việc mua lại chứng chỉ quỹ. Đồng thời quỹ mở chú trọng đến việc quản trị thanh khoản. Còn đối với quỹ đóng, sự ổn định về vốn giúp cho công ty quản lý quỹ tránh được áp lực về thanh khoản. Từ đó vốn đầu tư có thể dùng đầu tư cho những tài sản có tính chiến lược dài hạn.

• Về việc mua bán và phân phối chứng chỉ quỹ: Qũy mở cho phép việc thực hiện mua bán và phân phối chứng chỉ quỹ một cách trực tiếp từ quỹ. Còn với quỹ đóng, việc mua bán và phân phối chứng chỉ quỹ phải thực hiện qua nhà môi giới. Trong đó việc phân phối chứng chỉ quỹ sẽ được thực hiện trong thời gian huy động vốn lần đầu hoặc khi tăng vốn điều lệ của quỹ.

• Về thay đổi quy mô quỹ: Quy mô vốn của quỹ mở có thể thay đổi một cách đáng kể. Trong khi đó quy mô vốn của quỹ đóng sẽ ổn định cho tới thời điểm đáo hạn hoặc khi tăng vốn.

• Về giá giao dịch: Quỹ mở xác định giá giao dịch căn cứ vào giá trị tài sản ròng (NAV) còn quỹ đóng xác định giá giao dịch theo nhu cầu mua bán chứng chỉ quỹ trên thị trường nên giá có thể cao hoặc thấp hơn so với NAV.

• Về thời gian hoạt động: Quỹ mở có thời gian hoạt động không xác định còn quỹ đóng quy định cụ thể về giới hạn thời gian giao dịch trong bản cáo bạch. 

Mặc dù đầu tư quỹ mở vẫn là hình thức mới mẻ nhưng thực chất quỹ mở tại Việt Nam đã được xuất hiện từ lâu. Có những tổ chức đã có hơn 10 năm kinh nghiệm, họ là thành viên của những ngân hàng và tập đoàn tài chính uy tín. Có thể kể đến một số các quỹ mở uy tín tại Việt Nam như:

• Công ty quản lý quỹ SSI (SSIAM): Quỹ đầu tư lợi thế cạnh tranh bền vững SSI-CA, quỹ đầu tư trái phiếu SSI-BF.

• Công ty quản lý quỹ Vietcombank: Qũy đầu tư cân bằng chiến lược VCBF-TBF, quỹ đầu tư cổ phiếu hàng đầu VCB-BCF.

• Các quỹ mở tại Việt Nam có uy tín lâu năm khác như: Techcom Capital, VinaCapital, IPAAM, MB Capital,...

Ngoài ra, một số quỹ mở tại Việt Nam được thành lập bởi các công ty bảo hiểm như:

• Công ty quản lý quỹ Manulife Việt Nam: quỹ đầu tư cân bằng Manulife (MAFBAL), Quỹ đầu tư cổ phiếu Manulife (MAFEQI).

• Công ty quản lý quỹ Chubb Life: với quỹ đầu tư trái phiếu mở rộng Chubb (CBPF).

• Công ty TNHH quản lý quỹ Bảo Việt: quỹ đầu tư triển vọng Bảo Việt (BVBF), quỹ đầu tư cổ phiếu năng động Bảo Việt (BVFED).

Vì là một hình thức đầu tư mới được biết đến và tìm hiểu nên nhiều nhà đầu tư mới thắc mắc việc có nên đầu tư quỹ mở không, hay đầu tư quỹ mở có an toàn không, nên đầu tư quỹ mở nào?

Nắm bắt được băn khoăn đó của nhà đầu tư, chúng tôi đã tổng hợp những góc nhìn khách quan nhất về đầu tư quỹ mở để nhà đầu tư có thể làm căn cứ quyết định có nên đầu tư quỹ mở không, cùng theo dõi dưới đây nhé!

Thực tế thì quỹ mở được các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp quản lý và kiểm soát. Ủy ban chứng khoán nhà nước và Bộ tài chính cũng tham gia siết chặt các hoạt động của quỹ mở một cách chặt chẽ theo hệ thống pháp lý nhà nước. Đây là căn cứ đầu tiên để nhà đầu tư có thể yên tâm khi đầu tư quỹ mở. 

Ngoài ra, các ngân hàng cũng tham gia quỹ mở với vai trò giám sát, bảo quản và lưu ký tài sản của các nhà đầu tư. Đồng thời các công ty kiểm toán cũng thực hiện việc kiểm toán thường niên theo định kỳ. Do đó thông tin về toàn bộ hoạt động của quỹ mở luôn được công bố định kỳ tới nhà đầu tư một cách rộng rãi và minh bạch. Các hoạch định về chiến lược đầu tư quỹ mở cũng như những mục tiêu cũng sẽ được công khai cụ thể trong điều lệ của quỹ và bản báo cáo bạch. 

Tuy nhiên khi đầu tư quỹ mở cũng sẽ tồn tại một vài rủi ro khi xảy ra trường hợp chứng chỉ quỹ bị ngừng giao dịch tạm thời do những nguyên nhân bất khả kháng từ công ty quản lý quỹ. Nếu trường hợp giải thể quỹ mở xảy ra, thì một đơn vị kiểm toán độc lập do đại hội nhà đầu tư thành lập sẽ tiến hành kiểm tra và đánh giá phương án thanh lý, phân chia tài sản quỹ trả lại các nhà đầu tư. Công ty quản lý quỹ lúc này sẽ phải chịu trách nhiệm thực thi đúng theo những phương án đã được thông qua.

Vậy nhà đầu tư nên đầu tư quỹ mở nào?

Dưới đây là những tiêu chí nhà đầu tư cần quan tâm để chọn quỹ mở:

• Chiến lược đầu tư của quỹ: Đây là một trong các tiêu chí quan trọng hàng đầu để nhà đầu tư cân nhắc lựa chọn quỹ mở. Với chiến lược đầu tư quỹ được công khai trên website của quỹ hoặc bản cáo bạch của quỹ đó, cùng với chiến lược đầu tư của bản thân mình sẽ giúp bạn lựa chọn được quỹ mở phù hợp để đầu tư. 

• Mức phí đầu tư: Các khoản chi phí có thể có khi đầu tư quỹ mở là: phí mua chứng chỉ quỹ, phí mua bán lại chứng chỉ quỹ, phí giao dịch, phí quản lý tài khoản,...Bạn nên tìm hiểu trước về các mức phí để tự tính toán chi phí và ra quyết định lựa chọn tối ưu nhất.

• Mức độ hiệu quả trong dài hạn: Việc nắm được lịch sử hoạt động của quỹ mở trong khoảng 3-5 năm sẽ giúp nhà đầu tư phân tích được hiệu quả đầu tư của quỹ đó, cũng như năng lực quản lý và quản trị rủi ro của quỹ có tốt hay không. Qũy nên đầu tư là quỹ có thể đảm bảo tỷ lệ thua lỗ nằm trong giới hạn cho phép.

• Sự minh bạch về thông tin: Khi bạn đầu tư với bất kì quỹ nào thì thông tin luôn là yếu tố quan trọng cần đảm bảo minh bạch và công khai trên website hoặc các kênh giao tiếp khác với nhà đầu tư. 

Nhà đầu tư có thể tham khảo các quỹ mở uy tín tại Việt Nam, cùng với những tiêu chí lựa chọn trên để chọn được cho mình quỹ mở phù hợp nhất để đầu tư hiệu quả. 

Những đối tượng phù hợp đầu tư quỹ mở 

Mặc dù nói quỹ mở dành cho bất kỳ nhà đầu tư nào trên thị trường tham gia tuy nhiên thực tế, đối với đặc trưng của quỹ mở thì sẽ đặc biệt phù hợp nhất với 3 đối tượng sau đây:

• Các nhà đầu tư có mong muốn đầu tư vào nhiều ngành và lĩnh vực nhưng số vốn không cho phép.

• Các nhà đầu tư định hướng đầu tư lâu dài nhưng chưa đủ khả năng và nguồn lực để phân tích thị trường hay tự mình đầu tư. 

• Các nhà đầu tư mong muốn có một sản phẩm đầu tư có tính tiện lợi và kỷ luật, được đội ngũ chuyên gia tài chính giàu kinh nghiệm quản lý. 

Hướng dẫn tham gia đầu tư quỹ mở cho người mới

Sau khi đã nắm được những kiến thức căn bản về quỹ mở là gì, cũng như các quỹ mở uy tín tại Việt Nam, thì tiếp theo chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về đầu tư quỹ mở theo hướng dẫn đầu tư quỹ mở ngay sau đây.

Để đầu tư quỹ mở thì nhà đầu tư mới sẽ cần thực hiện 3 bước sau:

- Bước 1: Đăng ký qua đơn đăng ký được cấp tại các địa điểm phân phối hoặc trên trang thông tin điện tử của quỹ mà bạn chọn để đầu tư.

- Bước 2: Để hoàn thiện đơn đăng ký bạn cung cấp chứng minh thư hoặc căn cước công dân bản sao và kèm theo bản gốc để đối chiếu.

- Bước 3: Thanh toán tiền mua chứng chỉ quỹ thông qua tài khoản ngân hàng bạn đứng tên.

Nhà đầu tư sẽ thực hiện mua chứng chỉ quỹ dựa theo giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ ở thời điểm hiện tại.

Giá trị tài sản ròng được hiểu là giá trị thị trường của tài sản của quỹ tính vào cuối mỗi ngày giao dịch  trừ hết các khoản nợ sau đó chia cho số lượng các chứng chỉ quỹ đang được lưu hành. 

Kinh nghiệm đầu tư quỹ mở an toàn và hiệu quả

Đối với những nhà đầu tư mới, chưa có nhiều kiến thức về chứng khoán thì đầu tư quỹ mở là một trong số những phù hợp để kiếm lợi nhuận mà không phải quá lo lắng về rủi ro. Vậy sau đây hãy cùng tham khảo những kinh nghiệm đầu tư quỹ mở để đầu tư an toàn và hiệu quả bạn nhé!

• Lựa chọn chiến lược đầu tư phù hợp

Mỗi nhà đầu tư sẽ có chiến lược đầu tư riêng tùy thuộc vào kỳ vọng lợi nhuận và mức độ chấp nhận rủi ro. Vì thế hãy cân nhắc thật kỹ để xây dựng chiến lược đầu tư riêng cho mình để từ đó lựa chọn được kênh đầu tư phù hợp nhất.

• Chuẩn bị tâm lý vững vàng khi đầu tư quỹ mở

Thị trường đầu tư nào cũng đều có thể xảy ra những biến động khó lường. Nhưng một khi đã lựa chọn đầu tư, bạn nên hướng đến đầu tư dài hạn và tập trung vào kết quả lâu dài. Để tránh những biến động của thị trường thì lựa chọn đầu tư định kỳ cũng là một lựa chọn sáng suốt. Như thế chỉ với khoản vốn cố định định kỳ thì giá mua trung bình mà bạn có được sẽ thấp hơn so với giá trung bình của đơn vị quỹ và hoàn toàn không bị biến động theo giá thị trường. 

• Cần lựa chọn công ty quản lý quỹ uy tín để đầu tư

Đây là một kinh nghiệm đầu tư quỹ mở quan trọng mà nhà đầu tư không thể bỏ qua. 

Như vậy qua bài viết trên chúng tôi đã tổng hợp những kiến thức quan trọng và cần thiết nhất cho nhà đầu tư đang muốn tìm hiểu về quỹ mở. Hy vọng bạn đọc đã nắm được khái niệm quỹ mở là gì, các quỹ mở uy tín ở Việt Nam, cũng như cách đầu tư quỹ mở cho người mới bắt đầu. Qũy mở tuy là một kênh đầu tư tiềm năng để tăng lợi nhuận tuy nhiên việc tìm hiểu và nghiên cứu trước về cách thức đầu tư cũng như kinh nghiệm đầu tư quỹ mở sẽ giúp nhà đầu tư tham gia vào thị trường thuận lợi và dễ dàng thành công hơn. Chúc quý nhà đầu tư sẽ có những lựa chọn may mắn và thành công.